10047 | Organisatie : Informatiebeveiliging : Continuiteitsplan?

HansAdvies

Continuïteitsplan

Doel | wat

De praktijk beschikt over een continuïteitsplan dat beschrijft hoe te handelen bij uitval van ICT-systemen voor meer dan 2 uur.

Rationale | waarom

Het is belangrijk dat een huisartsenpraktijk een calamiteitenplan heeft voor het geval het Huisartsen Informatie Systeem (HIS) of het Keten Informatie Systeem (KIS) niet werkt, omdat deze systemen essentieel zijn voor de dagelijkse gang van zaken in de zorgpraktijk.

Stappenplan | hoe

Het ontwikkelen van een calamiteitenplan voor een huisartsenpraktijk is een gestructureerd proces dat specifieke stappen omvat. Hier is een algemeen stappenplan dat u kunt volgen:

  1. Projectteam samenstellen:
    • Wijs een projectleider aan die verantwoordelijk is voor het coördineren van het proces.
    • Stel een team samen met relevante medewerkers, zoals artsen, verpleegkundigen, administratief personeel en IT-ondersteuning.
  2. Risicoanalyse uitvoeren:
    • Identificeer mogelijke noodsituaties en risico’s die de werking van de huisartsenpraktijk kunnen verstoren. Dit kunnen onder andere zijn: uitval van het HIS, brand, stroomstoring, natuurrampen, enz.
  3. Impactbeoordeling:
    • Beoordeel de potentiële impact van elk geïdentificeerd risico op de praktijk en de zorgverlening.
  4. Doelstellingen en prioriteiten stellen:
    • Bepaal de doelstellingen van het calamiteitenplan, zoals het waarborgen van patiëntveiligheid, het minimaliseren van onderbrekingen in de zorg, en het beschermen van patiëntgegevens.
    • Stel prioriteiten voor de risico’s op basis van hun impact op de praktijk en de patiëntenzorg.
  5. Procedures en protocollen opstellen:
    • Ontwikkel gedetailleerde procedures en protocollen voor het omgaan met elke geïdentificeerde noodsituatie. Dit moet onder meer omvatten hoe de zorg zal worden voortgezet, hoe communicatie wordt beheerd, en hoe de privacy van patiëntgegevens wordt beschermd.
  6. Communicatieplan opstellen:
    • Maak een plan voor interne en externe communicatie tijdens noodsituaties. Zorg ervoor dat alle medewerkers weten hoe ze contact kunnen opnemen met elkaar en met externe instanties, zoals patiënten, ziekenhuizen en overheidsdiensten.
  7. Opleiding en bewustwording:
    • Zorg ervoor dat alle medewerkers getraind zijn in het calamiteitenplan en weten wat er van hen wordt verwacht tijdens noodsituaties.
    • Organiseer regelmatige oefeningen en trainingssessies om de bekendheid met het plan te vergroten.
  8. Documentatie en back-ups:
    • Maak back-ups van belangrijke documenten, zoals patiëntendossiers, en bewaar deze op een veilige locatie. Zorg ervoor dat er toegang is tot deze documenten tijdens noodsituaties.
  9. Testen en evaluatie:
    • Voer periodieke tests en oefeningen uit om de effectiviteit van het calamiteitenplan te evalueren. Identificeer zwakke punten en pas het plan indien nodig aan.
  10. Onderhoud en updates:
    • Zorg ervoor dat het calamiteitenplan regelmatig wordt geüpdatet om rekening te houden met veranderende omstandigheden, zoals nieuwe risico’s of technologische ontwikkelingen.
  11. Goedkeuring en implementatie:
    • Na goedkeuring door het management, implementeer het calamiteitenplan en zorg ervoor dat alle medewerkers op de hoogte zijn van de procedures en protocollen.
  12. Monitoring en feedback:
    • Houd toezicht op de werking van het calamiteitenplan en verzamel feedback van de medewerkers.

Benodigdheden | wie & waarmee

Het ontwikkelen van een effectief calamiteitenplan voor een huisartsenpraktijk vereist verschillende benodigdheden en middelen. Hier zijn de essentiële elementen en benodigdheden voor het proces:

  1. Projectteam
  2. Documenten en protocollen die relevant kunnen zijn voor noodsituaties, zoals medische procedures, contactlijsten en beleidsdocumenten.
  3. Voorbeeldcalamiteitenplannen die beschikbaar zijn via brancheverenigingen, overheidsinstanties of andere bronnen.
  4. Zorg voor een veilige opslagruimte voor belangrijke documenten en back-ups, inclusief de mogelijkheid om gegevens extern op te slaan in het geval van een fysieke noodsituatie zoals brand of overstroming.
  5. Een schema voor regelmatige updates en revisies van het calamiteitenplan om rekening te houden met veranderende omstandigheden, nieuwe risico’s of technologische ontwikkelingen.

Achtergrondinformatie

Hier zijn enkele redenen waarom een calamiteitenplan in dergelijke situaties van vitaal belang is:

  1. Continuïteit van zorg: Huisartsenpraktijken vertrouwen op hun elektronische patiëntendossiers en medische gegevens om de zorg te verlenen. Wanneer het HIS/KIS niet beschikbaar is, kan dit de zorgverlening ernstig verstoren. Een goed calamiteitenplan zorgt ervoor dat de zorg kan worden voortgezet, zelfs als het systeem niet functioneert.
  2. Patiëntveiligheid: Patiëntveiligheid is een topprioriteit in de gezondheidszorg. In noodsituaties moet een huisartsenpraktijk in staat zijn om toegang te krijgen tot kritische medische informatie en geschiedenis van patiënten, medicatielijsten en allergieën om de juiste zorg te kunnen verlenen. Een calamiteitenplan helpt ervoor te zorgen dat patiënten veilig blijven, zelfs zonder toegang tot het HIS/KIS.
  3. Juridische en ethische verplichtingen: Huisartsen hebben wettelijke en ethische verplichtingen om de zorg aan hun patiënten te blijven leveren, zelfs in geval van systeemstoringen. Het ontbreken van een plan kan leiden tot juridische en ethische problemen als de zorg niet adequaat wordt voortgezet.
  4. Communicatie met andere zorgverleners: Huisartsen werken vaak samen met andere zorgverleners, zoals specialisten, ziekenhuizen en apotheken. Een calamiteitenplan kan ervoor zorgen dat er alternatieve communicatiemethoden en procedures beschikbaar zijn om deze samenwerking voort te zetten, zelfs als het elektronische systeem niet functioneert.
  5. Reputatie van de praktijk: Een goed georganiseerd calamiteitenplan toont aan dat de huisartsenpraktijk voorbereid is op noodsituaties en de belangen van de patiënten serieus neemt. Het kan de reputatie van de praktijk beschermen en het vertrouwen van patiënten behouden.

Het hebben van een calamiteitenplan voor het geval het HIS/KIS niet werkt, is dus cruciaal om de continuïteit van zorg te waarborgen, patiëntveiligheid te waarborgen en te voldoen aan wettelijke en ethische verplichtingen. Dit plan moet worden ontwikkeld, regelmatig getest en geüpdatet om ervoor te zorgen dat het effectief kan worden geïmplementeerd in geval van noodsituaties.